Rajd historyczno-edukacyjny „Akcja Tobruk”, Krąg-Polanów, 4.06.2022 r.
TUTAJ JESTEŚ:
PÓŁNOCNO-WSCHODNI SKRAJ MIASTA POLANÓW
RÓW PRZECIWCZOŁGOWY W REJONIE POLANOWA
Uzupełnieniem fortyfikacji wschodniej flanki Pozycji Pomorskiej w rejonie Polanowa był rów przeciwczołgowy – zapora ziemna w formie głębokiego wykopu o stromych zboczach, niemożliwa, przynajmniej w teorii, do sforsowania przez pojazdy mechaniczne nieprzyjaciela. Spośród kilku regulaminowych wariantów tego typu obiektów, wykorzystywanych przez armię niemiecką podczas II wojny światowej, w regionie zdecydowano się na dzieło w formie litery V o głębokości mniej więcej 2,5 m i szerokości 3,5 m.
Polanowski rów przeciwczołgowy zlokalizowano na zachód od drugiej, wewnętrznej linii okopów. W linii prostej, obie dzieliła odległość od 100 m do 1 km, opierając się o naturalne przeszkody terenowe, w tym Jezioro Zamkowe w Krągu i Jezioro Długie na północy oraz tereny zabagnione. W celu umocnienia połączeń rowu z naturalnie występującymi barierami dla pojazdów, usypywano dodatkowe groble oraz wbijano w dno zbiorników wodnych masywne pale.
Rów przeciwczołgowy w rejonie Polanowa zaczęto kopać w drugiej połowie 1944 r. Do prac wykorzystywano wyłącznie siłę ludzką – zajmowali się tym jeńcy wojenni oraz robotnicy przymusowi. By wyobrazić sobie wysiłek, który podejmowali, należy pamiętać, że 1 mb wykopu o wskazanych wyżej wymiarach to 4,5 m3 wybranego materiału. Przyjmując uśrednioną masę urobku na 1,8 t dla 1 m3 wynika, że by wykopać 1 mb rowu należało przerzucić łopatami od 8 do 10 t ziemi.
Źródło zdjęć: Bundesarchiv/Militaerarchiv Freiburg Muzeum Ziemi Karlińskiej, Archiwum Studio Historycznego Huzar